Aşırı karbonat tüketimi nelere yol açar?
Karbonatın insan sağlığına olan faydaları arasında hazımsızlığı yatıştırması, mide ekşimesine iyi gelmesi, ağız yaralarını iyileştirmesi ve böcek ısırıkları başta olmak üzere cilt yaralarının etkilerini yatıştırması yer alır. Ancak aşırı karbonat tüketimi bazı yan etkilere yol açabilir. Karbonat, sodyum bikarbonat veya soda bikarbonat adıyla da bilinen, kabartma tozu olarak kullanılan, diğer yandan vücut sağlığı için de faydaları bulunan alkali bir tuz ve antiasittir. Karbonat, özellikle yemeklerde ve hamur işlerinde kabartma tozu olarak kullanılır. Bu şekilde kullanılmasının nedeni, kabartma tozunun mayalama özelliğidir. Kabartma tozu, hamurla reaksiyona girerek hamurun karbondioksit üreterek kabarmasını sağlar. Yemek ve tatlı çeşitlerinin dışında karbonatın insan sağlığına olan faydaları da söz konusudur. Bu faydaların başında mide ekşimesine iyi gelmesi, hazımsızlığı gidermesi ve ağız kokusuyla birlikte ağız yaralarını iyileştirmesi gelir. Karbonatın potansiyel faydalarının aksine aşırı doz kullanımında yan etkileri de ortaya çıkabilir. Bu yüzden karbonat tüketimi konusunda dikkatli olmak gerekir.
Karbonatın Faydaları Nelerdir?
Karbonat, mide asidini nötralize edebildiği için mide ekşimesi ve hazımsızlığa iyi gelen üçlü bir antiasittir. Bunun yanında karbonatın faydaları arasında ağız kokusunu yatıştırması ve ağız yaralarını iyileştirmesi gösterilir. Ancak aşırı tüketim konusunda dikkatli olmak önemlidir.
Karbonatın faydaları şu şekilde sıralanabilir:
Karbonat antiasittir, mide asidini azaltır, mide yanmasına iyi gelir
Reflü semptomlarını azaltır
Hazımsızlığı giderir
Ağız yaralarını iyileştirir
Ayak mantarı ve ayak kokusu ile mücadele eder
Ağız sağlığını korur, diş beyazlatıcıdır ve bakteri kaynaklı ağız kokusunu önler
Dişleri beyazlatabilir
Koltuk altı kararmalarında etkilidir
Peelingde kullanılır, cildi yatıştırır ve yumuşatır
Özellikle evlerde temizlik alternatifidir
Karbonat mide ekşimesi ve hazımsızlığa iyi gelir
Karbonatın mide asidini nötralize edebilme özelliği vardır. Bu sayede mide ekşime ve hazımsızlığa iyi gelen karbonatı yarım su bardağı suya yarım çay kaşığı ekleyerek tüketebilirsiniz. Ancak bu doz aşıldığında vücut bazı reaksiyonlar gösterebilir.
Reflü semptomlarını azaltır
Karbonatın mide asidini nötralize etme özelliği reflü hastalığında da devreye girer. Mide ekşimesinin yanında reflü şikayeti olan kişiler için de karbonatın doğal bir tedavi olabileceği değerlendirilir.
Ağız yaralarını iyileştirir
Karbonat özellikle ağızda çıkan yaralara (aft) karşı etkili bir çözüm olabilir. Bunun sebebi karbonatın anti bakteriyel özelliğidir. Karbonattaki anti bakteriyel özellikler sayesinde başta ağız yaraları olmak üzere ağız kokusuna iyi gelen karbonat genel ağız sağlığı açısından da faydalıdır. Karbonatla ağız gargarası yapılabilir veya diş fırçalama esnasında diş macununa az miktarda karbonat eklenebilir.
Dişleri beyazlatabilir
Karbonatın diş beyazlatma özelliğinden de söz edilebilir. Yine anti bakteriyel özellikler burada devreye girer. Ancak dişleri beyazlatabilen karbonatın aşırı kullanımı dişlere ve diş minesine zarar verebilir.
Cilt sağlığını besler ve tahrişi azaltır
Karbonatlı kremler veya karbonatlı suyu cilde dozunda uygulamak başta böcek ısırıklarının ciltte meydana getirdiği kızarıklık, kaşıntı ve batmaya iyi gelir. Günlük kullanım için olmasa da bu tarz tahrişler için karbonatın faydalı bir madde olduğu değerlendirilir.
Vücuttaki kötü kokular için faydalıdır
Vücudun aşırı terlemesi bazen kötü kokuyla sonuçlanabilir. Karbonatın alkali yapısı ise kötü kokular için alternatif bir çözüm sunabilir. Karbonat, kötü kokuyla ortaya çıkan bakterileri dengeler. Koltuk altına hafif miktarda karbonat uygulayarak kokulara karşı doğal bir çözüm elde edilebilir. Ancak herhangi bir cilt reaksiyonu ortaya çıkması durumunda karbonat kullanımı bırakılmalıdır. Gerekse doktora da danışılabilir.
Özellikle evlerde temizlik alternatifidir
Karbonatın temizlik maddesi olarak kullanılması da popüler bir çözüm olarak karşımıza çıkar. Özellikle yoğun kimyasallardan uzak duran kişiler için karbonat pratik ve faydalı bir alternatiftir. Başta banyo, lavabo ve ocak olmak üzere evin çeşitli bölgelerinde karbonat kullanılabilir.
Karbonatın Yan Etkileri Nelerdir?
Karbonatı aşırı doz bir şekilde uzun vadede dişlere uygulamak ve karbonatı bir asitle birleştirerek diş beyazlatıcısı olarak kullanmak zamanla diş minesini aşındırabilir. Bunun yanında yüksek sodyum içeriği böbrek sorunlarına ve tansiyon problemlerine de yol açabilir. Aşırı sodyum, kusmaya ve ishale neden olabileceği gibi nöbetler ve böbrek yetmezliği gibi daha ciddi sorunlara da yol açabilir.
Ayrıca karbonat antiasit olarak kullanıldığında ve çok fazla gaz üretme sorunu ortaya çıkardığında gastrointestinal problemler de görülebilir. Karbonatın potansiyel riskleri ve yan etkilerini şöyle ifade etmek mümkündür:
Dişlere uygulandığında zamanla diş minesine zarar verebilir
Yüksek sodyum içeriği böbrek sorunlarına yol açabilir
Kusma ve ishal ortaya çıkabilir
Vücut çok fazla gaz üretebilir
Ciltte alerjik reaksiyon görülebilir
Kimler Karbonat Kullanmamalıdır?
Özellikle hamile olanlar, böbrek hastaları, mide sorunları yaşayanlar, yüksek tansiyon hastaları ve düzenli ilaç kullanan kişiler karbonata karşı biraz mesafeli yaklaşmalıdır. Bu kişilerin karbonatı kesinlikle kullanmamasının kararı doktor tarafından verilmelidir ancak kullanılsa bile risk grubundaki kişilerin aşırı miktarda karbonat kullanmaları önerilmez.