Uşak Ulu Cami’nin Tarihi ve Mimari Özellikleri

Küme Mahallesi’nde, belediye binasının kuzeyinde bulunan camideki H. Şaban 822/Ağustos-Eylül 1419 tarihli çeşme kitabesinden yapının Germiyan Beyi II. Yakub zamanında Kavşid oğlu Mehmed tarafından yaptırıldığı anlaşılmaktadır. Cami, 19. yüzyılda iki kez, 1955’ten önce ve 1970 yılında ise Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından birer kez tamir edilmiştir. Ahşap minber yenidir. Ulu Cami, kuzey tarafındaki beş kubbeli son cemaat yeri ve kıble yanındaki harimden meydana gelmektedir. Üç girişli olarak yapılan son cemaat yerindeki kapıların üzerinde birer basık kemerli dikdörtgen pencere bulunmaktadır. Dışa kapalı beş gözlü olarak dizayn edilen son cemaat yerinde her göz kenarlarında açıklık olmayan sekizgen kasnaklı, dıştan kurşunla kaplanmış küçük kubbelerle örtülmüştür.

Binada kapı ve pencere kenarlarında düzgün kesme taş malzeme kullanılmış, ana yapı ise molozla inşa edilmiştir. İbadet alanı, mihrap önünde büyük bir kubbe, bunun kuzeyinde sivri beşik tonozlu kubbe ve bunların doğu ile batısındaki daha küçük kurşun kaplı üç kubbeyle, sekizgen kasnak üzerine oturtulmuştur. Üst ve alt kısımlarında birer taş bilezik olan minarenin girişi ise caminin güneybatı köşesine yakın bir konumda bulunan bir pencere yerinden verilmiştir. Kubbelerin hepsinin içi sıvanmış ve yer yer içlerine kalem işlemeleri yapılmıştır. Büyük kubbenin alt kısmında kalem işi bir kuşak, kubbe göbeğinde de kalem işi bitkisel süslemenin dışında perde motifi bulunmaktadır. Ayaklarda, kemerlerde ve pandantiflerde görülen iri yapraklı bitkisel süslemeler barok ve ampir üslubundadır.