Son bir ayda sanat dünyasından ünlü isimlerin nispeten genç yaşlarda hayatını kaybetmeleri nedeniyle genç yaşta kalp krizlerinin neden bu denli sık duyulduğuna yönelik bir tartışma başladı.
İlk olarak geçen ay, Türk pop müziğinin önde gelen isimlerinden, şarkıcı, söz yazarı ve yönetmen Metin Arolat'ın, sahnede kalbinin durmasıyla 52 yaşında hayatını kaybetmesi hayranlarını yasa boğmuştu.
Ardından 18 Ekim'de, efsanevi komedi dizisi Avrupa Yakası'nda canlandırdığı Kubilay karakteriyle tanınan tiyatrocu Vural Çelik, evinde kalp krizi nedeniyle 51 yaşında hayatını kaybetmişti.
Son olarak 24 Ekim'de, Ezel ve Acı Hayat gibi projelerdeki rolleriyle hafızalara kazınan oyuncu Tekin Temel'in de kalp krizi nedeniyle 56 yaşında hayatını kaybettiği açıklandı.
Ünlü isimlerin bu ani ölümleri nedeniyle özellikle sosyal medyada erken yaşta kalp krizi tartışması gündeme geldi. Bazı kullanıcılar ekonomik kriz ve kötü beslenme gibi unsurlardan bahsederken, bazıları da COVID-19 aşılarını sorumlu tutmaya başladı.
Kalp krizleri gerçekten de erken yaşlara indi mi?
Amerikan Kardiyoloji Okulu'na göre, ilk kalp krizlerinin çoğu erkeklerde 65 yaş civarında, kadınlarda ise 72 yaş civarında gerçekleşiyor. Ancak bugün 40 yaşın altındaki kişilerdeki kalp krizi vakalarında artış var.
Söz konusu artışa dair veriler genellikle ABD genelinde yapılan bilimsel çalışmalardan elde edildi ve 1990'lara kadar uzanıyor.
2018'de Chicago'da düzenlenen Amerikan Kalp Derneği'nin Bilimsel Oturumlar toplantısında sunulan bir araştırma, 1995 ile 2014 arasında kalp krizi nedeniyle hastaneye kaldırılan 28.000'den fazla kişiyi incelemişti. Sonuçlar, hastaların yüzde 30'unun genç (35 ila 54 yaş) olduğunu göstermişti.
Dahası bu araştırmada, kalp krizi geçiren genç kişilerin oranının da zamanla arttığı da bulunmuştu. Çalışmanın başında yüzde 27 olan oran, çalışmanın sonunda yüzde 32'ye çıkmıştı.
Beşte biri, 40 yaş ve altı kişiler
2000-2016 arasında ABD'de kalp krizi nedeniyle hastaneye kaldırılan 2.000'den fazla genç yetişkin üzerinde yapılan bir araştırma da bunların beşte birinin 40 yaş ve altında olduğunu ortaya koymuştu. Üstelik araştırmaya göre 40 yaş ve altında kalp krizi görülme oranı son 10 yılda her yıl yüzde 2 artmıştı.
ABD Ulusal Sağlık İstatistikleri Merkezi'nin verilerine göre de 2019'da 18 ila 44 yaş arasındaki yetişkinlerin yalnızca yüzde 0,3'ü kalp krizi geçirdi ve bu rakam geçen yıl yüzde 0,5'e çıktı. Yani bu yaş grubunda kalp krizleri hala nadir olsa da bu veri, son dört yılda yüzde 66'dan fazla bir artış anlamına geliyor.
Belki de en endişe verici eğilim, yaşlı yetişkinler arasında kalp krizi oranının genel olarak düşmesine rağmen, genç yetişkinler arasındaki oranınsa dünya genelinde artıyor olması. National Geographic'e konuşan birçok doktor bunu bir halk sağlığı acil durumu olarak değerlendirdi.
