2024-2025 Eğitim-Öğretim yılı güz yarıyılında Öğr. Gör. Dr. Mehmet Ali Çoşkun tarafından "Sürdürülebilir Enerji Kaynakları" başlıklı konferans Banaz Meslek Yüksekokulu Konferans Salonu’nda gerçekleştirildi.
Konferansı gerçekleştiren Öğr. Gör. Dr. Mehmet Ali Çoşkun, Sürdürülebilir Enerji Nedir? Temiz Enerji Kaynakları Nelerdir? konularında açıklayıcı bilgilerde bulundu. Dünyamızın eşsiz güzelliklere ve uçsuz bucaksız gibi görünen doğal kaynaklara sahip olduğunun altını çizen Çoşkun, “Burada kullanmış olduğumuz ‘gibi’ ifadesi iklim kriziyle beraber kendini fazlasıyla hissettirdi. Çünkü o hiç bitmeyecekmiş gibi harcadığımız doğal kaynaklarımız yarınlarımızı tehdit etmeye başladı. %71’i su olan dünyamızda git gide tükenen temiz su kaynakları ileride yaşanabilecek sorunlara adeta örnek niteliğinde. Bu yüzden hem kendi yarınımızı hem de gelecek nesillerin yaşayacağı dünya düzenini korumak hepimizin görevleri arasında yer alıyor” dedi.
Devletler, kurumlar veya bireyler diye ayrım yapmadan ‘bir’ olmayı başarıp sürdürülebilirlik konusunda adımlar atmamız gerektiğini ifade eden Çoşkun, “İşte bu noktada da uygulanabilirlik açısından ayrım gözetmeyen sürdürülebilirlik kavramları kurtarıcımız oluyor. Bu kavramlardan bir tanesi de sürdürülebilir enerji. Sürdürülebilir enerji veya diğer adıyla temiz enerji, gelecek nesilleri de düşünerek doğal kaynakların varlığını tehlikeye atmadan harcanan ve çevreye zararlı olmayan enerji kaynaklarını ifade eder. Peki bu enerji kaynakları neler, enerjiyi nasıl sürdürülebilir kılarız ve kurumsal boyutta sürdürülebilir enerjiden nasıl faydalanabiliriz? Temiz enerji kaynaklarına geçmeden önce bir noktayı aydınlatmakta fayda var. Kaynakların birçoğu yenilenebilir kaynaklar arasında da yer alıyor. Ancak yenilenebilir ve sürdürülebilir kaynaklar arasında çok önemli bir fark var. Yenilenebilir enerji, doğadan temin edilen ve kendini yenileyebilen kaynaklardan elde edilir. Sürdürülebilir enerji ise bu enerji ihtiyacını karşılarken gelecek nesillerden ödün vermemeyi benimser. O yüzden her yenilenebilir kaynak, sürdürülebilir enerji kaynağı değildir. Yani bir enerjinin sürdürülebilir olması için 'yenilenebilir' olması yetmez. Enerjinin kullanılırken azalmaması, çevreye zarar vermemesi ve gelecek nesiller için de var olabilmesi gerekir” diye konuştu.
Sürdürülebilir Enerji Kaynaklarına değinen Öğr. Gör. Dr. Mehmet Ali Çoşkun, kaynakları şu başlıklarla sıraladı:
Güneş enerjisi: Güneş panellerinde toplanan güneş ışınlarının elektrik enerjisine dönüştürülmesine güneş enerjisi denir. Tükenmeyecek kaynaklar arasında yerini alan Güneş, enerji üretilirken doğaya ve kaynağa zarar vermediği için güzel bir sürdürülebilir kaynak örneğidir.
Dalga enerjisi: Deniz ve okyanuslardaki gelgitler aracılığıyla elde edilen elektrik enerjisine dalga enerjisi denir. Dalga da tükenmeyecek kaynaklar arasında yer alır. Ancak dalgaların boyutu ve şiddeti kullanılacak ekipmanlarda değişiklik yapılmasını gerektirdiğinden diğer sürdürülebilir kaynaklara göre nispeten daha maliyetlidir.
Rüzgâr enerjisi: Su ve kara parçaları arasındaki basınç farklılıklarından meydana gelen rüzgâr, gelecek nesillerin de kullanabileceği, çevreye zarar vermeyen bir diğer sürdürülebilir kaynaktır. Bu kaynakta elektrik enerjisi, rüzgâr panellerinin dönmesiyle elde edilir.
Jeotermal enerji: Bir nevi ‘buhar enerjisi’ olan jeotermal enerjide elektrik elde etmek için yağmur sularının magma ısısından buharlaşarak yer yüzüne çıkması beklenir.
Biokütle enerjisi: Bitki ve hayvan atıklarından elde edilen enerjiye biokütle enerjisi denir. Bu enerji türünden elde edilen en bilindik enerji ise biogaz.
Hidrojen enerjisi: Çevreye zararsız oluşuyla sürdürülebilir enerjiler arasında yer alan hidrojen enerjisi adından da anlayabileceğimiz üzere hidrojen gazından elde ediliyor.
Hidrolik enerjisi: Dalga enerjisi gibi su enerjisinden elde edilen hidrolojik enerji de tükenmeyecek kaynaklar arasında yer alıyor. Bu enerjiden elektrik elde edebilmek için suyun hareketlerinden yararlanmak gerekir. Dolayısıyla en sık kullanımı da karşımıza barajlar olarak çıkar.
Kurumlarda sürdürülebilir enerjiye sahip olmak için neler yapılabilir?
Sürdürülebilir enerji uygulamaları kurumlara ve sektörlere göre farklılıklar gösterebilir. Yine de temiz enerji kullanmak isteyen kurumların yapabilecekleri temel şeyler vardır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
Kurum genelinde enerji verimliliğini maksimize etmek.
Atıkların enerjiye dönüştürülme yöntemlerini araştırmak.
Fosil yakıt kullanımı azaltmak, temiz enerjiye yönelmek.
Üretim ve benzeri süreçlerde enerji tasarrufu sağlayan yöntemlerin tercih etmek.
Enerji tüketimini analiz etmek ve temiz enerji projeleri üretmek.
Tüm süreçlerde enerji kontrolü sağlamak.”