Manşet

Uşak’ın Yetimlerine Umut Olan Yurt

Ömer Aşcı, Uşak’ın derin tarihini gün yüzüne çıkarmaya devam ediyor.

Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü Kent Belleği Projesi Sorumlusu Ömer Aşcı, Uşak Yetimler Yurdu’na (Uşak Şefkat Yurdu) dair nadir görüntüler ve belgelerle birlikte önemli açıklamalarda bulundu. Aşcı, Osmanlı’nın son döneminde ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında yaşanan sosyal yıkımın ardından Uşak’ta yetim kalan çocukların himayesi için kurulan yapıları hatırlatarak şunları söyledi: “Yetimhane ya da yetimler yurdu anlamına gelen dârüleytâmlar, 1914 yılında Maarif Nazırı Ahmet Şükrü Bey’in teklifiyle Osmanlı Devleti’nde kurulmuştu. Uşak ise 1922 yılında Yunan işgalinden kurtarıldığında geride kalan çok sayıda yetim çocuk için yeni bir umut arayışına girmiştir.”

1923 yılında Hilal-i Ahmer (Kızılay) Cemiyeti, Uşak Belediyesi’ne gönderdiği iki bin lira ile yetim çocuklar için yardım başlatmıştır. Bu paranın doğrudan dağıtılmasındansa, Uşak Türk Ocakları binasında yapılan uzun toplantılar sonucu bir okul-yurt kurulması fikri benimsenmiştir. Bu kararla, Edhem Ruhi Bey, Belediye Başkanı Helvacızade Mustafa Bey, Kalemzade Osman Seyfi Bey, Doktor Nuri Bey, Bacakzade Zeki Bey gibi isimlerin katkısıyla Uşak Şefkat Yurdu kurulmuştur. Bu kurum, kaynaklarda aynı zamanda “Uşak Yetimler Yurdu”, “Uşak Himaye-i Etfal Cemiyeti” veya “Uşak Dârüleytâm Yurdu” olarak da geçmektedir.

Uşak Şefkat Yurdu, eğitim ve bakım hizmetlerine 1 Eylül 1926’da son vermiştir. Ancak ardından kurumsal yapı, Türkiye Himaye-i Etfal Cemiyeti çatısı altında sosyal yardım faaliyetlerine devam etmiştir. 1927 yılında oluşturulan yeni idare heyetiyle faaliyetlerini sürdüren cemiyet, 1935 itibarıyla ülke genelinde olduğu gibi Uşak’ta da “Çocuk Esirgeme Kurumu” adıyla hizmet vermeye devam etmiştir. Ömer Aşcı açıklamasını, “Bu belgelerle Uşak’ın sosyal tarihine ışık tutuyoruz. Şefkat ve dayanışmayla örülmüş bu kurumlar, bugünümüze ilham vermeli” diyerek tamamladı.