Uşak’ın Cumhuriyet Mahallesi’nde yer alan ve uzun yıllardır pazar yeri olarak kullanılan 5188 ada, 3 parsel numaralı 3.368 metrekarelik alanın, imar değişikliğiyle birlikte ticari yapıya dönüştürülmesi yönünde girişimlerin gündeme gelmesi üzerine, TMMOB Mimarlar Odası Uşak Temsilciliği yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, söz konusu parselin geçmişten günümüze planlama süreçleri ve kullanım durumu özetlenirken, kentli hakları ve kamu yararı vurgusu öne çıkarıldı. Mimarlar Odası, alanın kamusal nitelik taşıdığına ve bu özelliğinin korunması gerektiğine dikkat çekti.
“Pazar Yerinin Üstü Ticari, Altı Otopark Olarak Planlanıyor”
Mimarlar Odası’nın açıklamasına göre, Uşak Belediyesi yetkilileriyle gerçekleştirilen toplantıda, söz konusu alanla ilgili planlama niyetleri paylaşılmıştır. Belediye yetkilileri tarafından iletilen bilgilere göre: Parsel, ilk olarak 1953 yılı imar planında kahvehane ve ticari birim olarak öngörülmüş, 1996 yılında ikiye bölünerek bir kısmı Sosyal Sigortalar Kurumu’na (SSK) 1.60 emsal ile verilmiş, Ancak SSK bu alanı değerlendirmemiş ve 2011 yılında belediye bu alanı bedeli karşılığında satın alarak halk pazarına dönüştürmüştür. Bugün hâlen pazar yeri olarak kullanılan bu alanda, belediyenin plan revizyon çalışmaları kapsamında altına iki katlı otopark, üstüne ise kamu yararına hizmet edecek şekilde iki katlı ticari alan yapılması planlanmaktadır. Nihai kararın henüz alınmadığı, sürecin imar planı revizyon aşamasında olduğu belirtilmiştir.
“Plan Değişiklikleri Kamu Yararına Olmalıdır”
Mimarlar Odası, konuyla ilgili yasal dayanakları hatırlatarak imar değişikliklerinin yalnızca kamu yararı gözetilerek yapılabileceğini belirtti. Açıklamada 3194 sayılı İmar Kanunu, Belediye Kanunu, Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği ve Pazar Yerleri Hakkında Yönetmelik’ten çeşitli hükümler hatırlatıldı. Özellikle, plan değişikliklerinin yürürlükteki plan bütünlüğünü, ulaşım ve altyapı sistemlerini bozmaması gerektiği vurgulandı. Ayrıca, pazar yerlerinin yer değiştirmesi veya kaldırılması için belediye meclis kararının zorunlu olduğu, mevcut durumda ise böyle bir kararın bulunmadığı ifade edildi.
“Kamusal Alanlar, Kentsel Belleğin Parçasıdır”
Mimarlar Odası Uşak Temsilciliği, açıklamasında şu çarpıcı ifadelere yer verdi: “Pazar yerleri yalnızca alışveriş alanları değil; toplumsal hafızanın, etkileşimin ve kent estetiğinin önemli parçalarıdır. Bu alanlara yapılacak her türlü yapılaşma; açık alan niteliğini ortadan kaldırmamalı, altyapı, trafik ve kent yaşamı üzerinde olumsuz etkiler yaratmamalıdır. Kamusal alanlarımızın işlevi korunmalıdır.” Oda, süreci yakından izlediklerini, teknik ve hukuki boyutları değerlendirmeye devam ettiklerini, gerektiğinde kamuoyunu yeniden bilgilendireceklerini ve hukuki haklarını saklı tuttuklarını belirtti. Ayrıca, yapılaşma kararı kesinleştiği takdirde kamu yararını gözeten alternatifler sunmaya ve mimari katkı sağlamaya hazır olduklarını da duyurdu.
“Kent Hepimizindir”
Açıklamanın sonunda, yerel yönetimlere şeffaflık ve katılımcılık çağrısı yapılırken, kent hakkının altı çizildi: “Kentler sadece fiziksel yapılarla değil, toplumsal ilişkiler ve kamusal alanlarla var olur. Bu nedenle, yapılacak her türlü değişiklik halkın bilgi ve katılımıyla yürütülmelidir. Sağlıklı, yaşanabilir ve adil bir Uşak için kamusal alanlarımızı korumak hepimizin ortak sorumluluğudur.”
