İLKE Vakfı Eğitim Politikaları Araştırma Merkezi (EPAM) tarafından yürütülen Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli (TYMM) İzleme Raporu, vakfın merkezinde düzenlenen toplantıyla kamuoyuna tanıtıldı. Takip ve İzleme Projesi (TAKİP) kapsamında hazırlanan rapor, 2024-2025 eğitim-öğretim yılında uygulamaya konulan yeni öğretim programlarının sahadaki yansımalarını öğretmenlerin tecrübelerine dayanarak değerlendirdi.
Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mustafa Öztürk’ün yürütücülüğünde, farklı üniversitelerden akademisyenlerin katkılarıyla hazırlanan raporda, programların öğretmenler tarafından nasıl anlaşıldığı ve uygulandığına dair bulgular paylaşıldı. Çalışmada, güçlü yönler, karşılaşılan sorunlar ve geliştirilmeye açık alanlar ayrıntılı biçimde ele alındı.
Değer Odaklı Eğitim Yaklaşımı
Millî Eğitim Bakanlığı’nın 2024 itibarıyla hayata geçirdiği TYMM’nin, yalnızca bilgi aktarımına değil bireyin zihinsel, sosyal, duygusal ve manevi gelişimine odaklandığı belirtildi. Modelin merkezinde yer alan “Erdem-Değer-Eylem” çerçevesi, modern eğitim anlayışıyla medeniyet köklerini buluşturmayı hedefliyor. Öğrenci merkezli, etkinlik temelli, yaparak-yaşayarak öğrenme yaklaşımının motivasyonu artırdığı görülürken; akademik dilin yoğunluğu, altyapı ve materyal eksiklikleri uygulamada önemli sınırlılıklar yarattı.
Öğretmen Görüşleri ve Zorluklar
Öğretmenlerin TYMM’ye yönelik tutumlarının olumlu beklentiler ve belirsizlik kaynaklı kaygılar arasında iki uçta şekillendiği kaydedildi. Hizmet-içi eğitimlerin kısa ve teorik kalması, öğretmenlerin uygulamada rehbersiz hissetmesine neden oldu. Kalabalık sınıflar, laboratuvar yetersizlikleri ve materyal eksiklikleri özellikle fen ve matematik derslerinde uygulama kalitesini düşürdü. Türkçe dersinde akademik dilin yoğunluğu, matematikte soyut kavramların hazırlık eksikliği, fen bilimlerinde ise laboratuvar imkanlarının sınırlılığı öne çıkan sorunlar oldu.
Ölçme ve Değerlendirme
Süreç odaklı ölçme yaklaşımı olumlu karşılansa da merkezi sınav sistemiyle uyumsuzluk ve ölçüt belirsizliği dikkat çekti. Öğretmenler arasında yeni yaklaşımı benimseyenler ile eski alışkanlıklara dönenler arasında belirgin bir ayrışma gözlendi.
Rapordaki Öneriler
Rapor, öğretmenler için modüler ve kademeli bir “TYMM Uygulayıcı Programı” geliştirilmesini, okul yöneticileri için kaynak planlamasına odaklanan oryantasyon programları hazırlanmasını ve branş bazlı öğretmen kılavuzlarının üretilmesini öneriyor. Ölçme-değerlendirmede hibrit modeller, EBA’nın güçlendirilmesi, küçük ölçekli pilot uygulamalar, veli katılımının artırılması ve öğretmen iş birliği platformlarının kurulması da raporun öne çıkan tavsiyeleri arasında yer aldı. Sonuç olarak rapor, TYMM’nin sahada güçlü bir potansiyel barındırdığını, ancak öğretmen desteği, altyapı yatırımları ve kademeli geçiş planlamasıyla başarıya