Ev sahipleri ile kiracılar arasında yaşanan anlaşmazlıklar ise her geçen gün daha da artıyor. Bu durum, ülke genelinde ciddi bir barınma krizine dönüşmüş durumda.
Kiralar Asgari Ücreti Aştı
İstanbul’da 2+1 bir dairenin ortalama kirası 20 bin TL’ye yaklaşırken, merkezi ilçelerde bu rakam 30 bin TL’yi buluyor. Ankara ve İzmir’de de benzer şekilde kira fiyatları katlanarak artıyor. Ancak ülke genelinde asgari ücretin 17 bin TL civarında olduğu düşünüldüğünde, bu durum dar gelirli aileler için ciddi bir tehdit oluşturuyor.
Ev arayan vatandaşlar artık semt değil, bütçeye uygun mahalle arayışında. Öğrenciler, emekliler ve yeni evli çiftler için ise seçenekler giderek azalıyor. Hatta bazı yurttaşlar, şehir merkezlerinden uzak bölgelere taşınmak zorunda kalıyor.
Ev Sahibi-Kiracı Gerilimi Mahkemeye Taşınıyor
Kira krizinin doğal sonucu olarak, mahkemelerde tahliye davası ve kira tespit davaları artış gösterdi. Adalet Bakanlığı verilerine göre, sadece 2024’te 180 binden fazla kira davası açıldı. Bu sayı 2025’in ilk üç ayında 70 bini geçti.
Uzmanlara göre, artan kira fiyatları yalnızca ekonomik değil, toplumsal bir risk de taşıyor. Hukuki süreçlerin uzun sürmesi, taraflar arasındaki gerilimi daha da tırmandırıyor.
Gayrimenkul Piyasasında Balon Endişesi
Konut satışlarında da tablo iç açıcı değil. Faiz oranlarının yüksekliği, krediye ulaşımın zorlaşması ve inşaat maliyetlerinin artması, konut fiyatlarının yukarı yönlü hareketini sürdürüyor. Bu durum hem yatırımcıyı hem de ev sahibi olmak isteyen vatandaşı zor durumda bırakıyor.
Gayrimenkul uzmanı Gökhan A. Demir’e göre, “Şu an piyasada fiyatlar yapay şekilde şişmiş durumda. Bu, orta vadede bir konut balonuna yol açabilir. Özellikle kredi faizleri düşmezse bu balon patlayabilir.”
Sosyal Konut Projeleri Yeterli mi?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, artan talepleri karşılamak için sosyal konut projeleri duyuruyor. TOKİ’nin 2025 yılında teslim etmeyi planladığı konut sayısı 250 binin üzerinde. Ancak başvurular milyonları bulduğu için bu projelerin çözüm üretme kapasitesi sınırlı kalıyor.
Sosyal medyada birçok vatandaş, “Kura bana çıkmadı”, “Daire teslimi 3 yıl sürüyor” gibi şikayetlerde bulunuyor. Özellikle genç nüfus, bu konuda umutsuz.
Çözüm Önerileri Masada
Uzmanlar, konut krizinin çözümü için devletin kira artışlarını dengeleyecek mekanizmalar kurması gerektiğini söylüyor. Ayrıca, özel sektörle işbirliği içinde uygun fiyatlı kiralık konut üretimi öneriliyor.
Barınma hakkı, temel bir insan hakkı olarak görülse de Türkiye’de şu an birçok aile bu haktan mahrum kalma riskiyle karşı karşıya. Önümüzdeki aylarda bu alanda yapılacak düzenlemeler, milyonlarca insanın yaşamını doğrudan etkileyecek gibi görünüyor.
