Uşak Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü Kent Belleği Projesi Sorumlusu Ömer Aşcı, Uşak’ın 1922-1923 yıllarındaki imar sürecini açıklayan bir metin paylaştı. Aşcı, özellikle 1922’de yaşanan büyük yıkımın ardından, Uşak Belediyesi'nin şehri modern bir şekilde yeniden inşa etmek için başlattığı çalışmaları detaylandırdı. 1 Şubat 1923 tarihinde, Dumlupınar Meydan Muharebesi sonrası geri çekilen Yunan ordusu, Uşak'ı ateşe vererek büyük bir yıkıma yol açmıştı. Bunun ardından, Uşak Belediyesi kentin modern bir şekilde yeniden inşa edilmesi için hızlı bir şekilde çalışmalara başladı. Belediyenin öncelikleri arasında, kentin genel haritasının çizilmesi, kadastro çalışmaları, altyapı tesisatlarının yapılması, ana yolların ve lağım sistemlerinin inşası yer aldı.
Türkiye'de işgalin ardından yerleşim yerlerinin yeniden inşası için, Türk İmar ve İnşaat Şirketi, Keşfiyat ve İnşaat Anonim Şirketi ile İzmir’in Yeniden İmar ve İnşasını Tetkik Şirketi kuruldu. Bu şirketler, Osmanlı Eğitim Sistemi'nden yetişen mühendis ve mimarlar ile yabancı ortaklar tarafından oluşturuldu. Uşak Belediye Başkanı Helvacızade Mustafa Enver (Helvacıoğlu), 1923 Şubat ayında İzmir’in Yeniden İmar ve İnşası Teknik Şirketi ortaklarından Said Bey ile bir sözleşme imzalayarak, kentin imarı için gerekli harita ve kadastro çalışmalarının başlatılmasını sağladı. Sözleşme, yanmış ve yanmamış yerleşim bölgelerinin detaylı haritalarının çizilmesi ve yerleşim alanlarının tespit edilmesine yönelik önemli adımlar içeriyordu.
24 Haziran 1923 tarihinde, İzmir’in Yeniden İmar ve İnşası Teknik Şirketi ile yeni bir mukavele daha imzalanarak, Uşak’ın yanmamış bölgelerinin haritasının çizilmesi ve bu bölgelerdeki yeni yerleşim alanlarının belirlenmesi kararlaştırıldı. Bu anlaşma, Uşak’ın yeniden inşa edilmesi için daha detaylı planlamalar yapılmasını sağlayacaktı. Ancak, 1923 yılı sonunda Uşak Belediyesi, ekonomik sıkıntılar nedeniyle bazı borçlarını ödemekte güçlük yaşamaya başladı. Belediye, İzmir’in Yeniden İmar ve İnşası Teknik Şirketi ile yaptığı sözleşmelerden doğan borçlarını ödeyebilmek için, hükümetten yardım talep etti. 20 Aralık 1923 tarihli dilekçede, Uşak’ın genel haritası ve altyapı projeleri için yapılan anlaşmaların devam ettirilmesi için beş bin lira yardım istendi.
Uşak Belediyesi, zaman içinde yapılan sözleşmeler ve çalışmalarla, şehri modern bir yapıya kavuşturdu. Bu süreç, kentin altyapısının yeniden inşa edilmesinin yanı sıra, şehir planlaması ve yerleşim alanlarının düzenlenmesi açısından da önemli bir adım oldu. Bu dönemde, Hüsnü Bey, Mimar Kemaleddin, Cemal Bey ve Mehmet Nihat Nigizberk gibi ünlü Türk mimarları, Uşak’ın yeniden inşasında önemli katkılarda bulunmuş ve şehrin modernleşme sürecinde kilit rol oynamıştır. Bu tarihi süreç, Uşak’ın modern şehirleşmesinin temellerini atmış ve günümüze kadar uzanan şehir planlaması çalışmalarının başlangıcını oluşturmuştur.
