Ticaret Bakanlığı, doğrudan satış sistemine ilişkin milyonlarca vatandaşı yakından ilgilendiren tarihi bir yönetmelik değişikliğine imza attı. 30 Temmuz 2025 itibarıyla yürürlüğe girecek düzenleme ile tüketiciler, doğrudan satışla aldıkları ürün ya da hizmetlerden 30 gün içinde hiçbir gerekçe göstermeden cayabilecek. Üstelik bu cayma hakkı, ek masraf ya da ceza olmadan kullanılabilecek.
Artık Geri Adım İçin 30 Gün Var
Yeni yönetmeliğin en çarpıcı maddesi, cayma süresinin 14 günden 30 güne uzatılması oldu. Buna göre; ürün alımlarında teslimat tarihinden, hizmetlerde ise sözleşme imzalandığı andan itibaren 30 gün içinde karar değiştirilebilecek. Tüketici hiçbir gerekçe sunmadan ürünü iade etme hakkına sahip olacak.
Satıcıya Geri Ödeme Zorunluluğu
Cayma hakkını kullanan tüketiciye yapılan ödemeler, ürünün satıcıya ulaştığı tarihten itibaren en geç 14 gün içinde eksiksiz ve masrafsız olarak iade edilecek. Yani yalnızca ürün bedeli değil, kargo ve teslimat ücretleri de tüketiciye geri ödenecek.
Hangi Ürünler Hariç Tutulacak?
Ancak bazı ürünler bu kapsama girmeyecek. Son kullanma tarihi kısa olan gıdalar, hijyen açısından iadesi mümkün olmayan ürünler, özel siparişle üretilen mallar ve kurulum gerektiren ürünler cayma hakkı dışında tutulacak.
Şirketlere Sert Şartlar Geliyor
Sadece tüketici değil, doğrudan satış yapan firmalar için de yeni bir dönem başlıyor. Artık bu firmalar, Ticaret Bakanlığı’ndan üç yıl geçerli “Satış Yetki Belgesi” almak zorunda olacak. Ayrıca sisteme dahil olan bireyler, ilk 30 gün içinde hiçbir ceza ödemeden ayrılabilecek ve kullanılmamış ürünleri iade edebilecek. Şirketlerin tüketiciye baskı kurması, aldatıcı vaatlerde bulunması ve piramit sistemleri ile satış yapması ise açıkça yasaklandı. Komisyon oranı ise yıllık net satışların yüzde 40’ını geçemeyecek.
Dijital Bilgi Platformu Zorunluluğu
Yeni düzenleme ile satış yapan firmalara dijital bilgi platformu kurma şartı da getirildi. Tüketici, ürüne dair tüm bilgilere online olarak ulaşabilecek. Bu sayede hem fiziksel temasa gerek kalmadan hem de daha güvenli alışveriş yapılması hedefleniyor.
Amaç: Daha Güvenli ve Şeffaf Ticaret
Ticaret Bakanlığı, bu yeni adımla hem doğrudan satış sektöründe şeffaflığı artırmayı hem de tüketici haklarını güçlendirmeyi amaçlıyor. Yönetmeliğin sektördeki kayıt dışılığı azaltması ve kötü niyetli uygulamaların önüne geçmesi bekleniyor.