Uşak Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sayın Dalkıran, Endülüs'e yaptığı tarihi gezisini ve bu coğrafyada yaşanan medeniyetlerin izlerini, Simge Dergisi’nde yayımlanan yazısında detaylı bir şekilde kaleme aldı. 800 yıl boyunca İslam egemenliğinde kalan Endülüs’ün Avrupa’ya medeniyet, bilim ve kültür alanlarında yaptığı katkıları anlatan Dalkıran, gezisinin ardından büyük bir tarihsel ve kültürel birikimi paylaştı. Endülüs’ün tarihine değinen Prof. Dr. Dalkıran, İslam’ın bölgedeki hüküm sürüşünü ve 711-713 yılları arasında gerçekleşen fetihlerin Avrupa’daki toplumları nasıl etkilediğini anlattı. Endülüs’teki İslam yönetiminin, Hristiyanlar ve Yahudiler dahil olmak üzere tüm inançlara saygı gösterdiği bir dönemin ardından, Katoliklerin mezhebi ayrılıkları ve iç çatışmalarla bölgedeki İslam hakimiyetinin sonlandığını vurguladı.
Prof. Dr. Dalkıran yazısında, Endülüs’ün 1492’deki düşüşünün nedenlerinin başında iç ihtilaflar ve siyasi çekişmelerin yer aldığını belirtti. Endülüs’ün kaybedilmesinin ardından, bölgedeki Müslümanların bir kısmı canını kurtarırken, bir kısmı ise insanlık dışı işkencelere maruz kaldı. Prof. Dr. Dalkıran, bu durumu, "Endülüs bize büyük bir derstir ve gaflete düşmek şüphesiz bizim de sonumuzu getirir" sözleriyle özetledi. Prof. Dr. Dalkıran ve gezici ekibi, 5 Şubat 2025 tarihinde İstanbul'dan hareket ederek, İspanya'nın tarihi şehirlerini gezdi. Malaga'dan başlayan gezi sırasıyla Marbella, Ronda, Sevilla, Cordoba, Granada, Toledo ve Madrid şehirlerine uğradı. Gezinin en önemli duraklarından biri olan Ronda, kayalıklar üzerine inşa edilmiş bir şehir olarak dikkat çekti. Sevilla’da ise tarihi Plaza de España, Maria Luisa Parkı ve Sevilla Katedrali gezildi. Gezinin sonunda ise Cordoba’daki Kurtuba Ulu Camii’nin mevcut hali, Endülüs’ün kaybedilen mirasını simgeliyordu. Granada’da Elhamra Sarayı, tarihi Albacin Mahallesi ve Granada'nın muazzam bahçeleri keşfedildi. Gezi ekibi, Toledo ve Madrid’de ise İslam sanatıyla harmanlanmış tarihi yapıları inceledi.
Prof. Dr. Dalkıran, gezisinin sonunda Endülüs’teki İslam mirasının tahrip edilmesinin acı verici bir gerçek olduğunu ve bu durumun büyük bir kayıp olduğunu ifade etti. Prof. Dr. Dalkıran, Endülüs'ün medeniyetin altın çağını yaşatan Müslümanların iç çatışmalar yüzünden bu güzel toprakları kaybettiğini ve bunun ders alınması gereken önemli bir olay olduğunu belirtti.
