Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin son raporu, patateste üreticiyle market arasındaki uçurumu gözler önüne serdi. Üreticide kilogramı 5 lira 25 kuruş olan patatesin, market raflarında 25 lira 35 kuruşa kadar yükseldiği tespit edildi. Böylece fiyat farkı yüzde 382,9’a ulaşarak zirve yaptı. Gıda enflasyonunun etkisini en net biçimde hissettiren ürünlerin başında patates geldi. Üretici tarlada emeğinin karşılığını alamazken, tüketici markette neredeyse beş kat daha fazla ücret ödüyor. Bu durum, hem üretim maliyetlerinin hem de aracı zincirinin fiyatlar üzerindeki etkisini açıkça gösteriyor.
Artan Girdi Maliyetleri ve Lojistik Baskısı
Tarlada maliyetlerin artışı, çiftçiyi üretimden uzaklaştıran en büyük nedenlerden biri olarak öne çıkıyor. Gübre, mazot, sulama ve nakliye giderleri bir önceki yıla göre önemli ölçüde yükselirken, market raflarında fiyatlar da aynı oranda artış gösteriyor. Soğuk zincir, depolama ve taşıma maliyetleri de son tüketiciye yansıtılıyor.
Tüketici de Üretici de Mağdur
Patates gibi temel bir gıda ürününde bu kadar yüksek fiyat farkı oluşması, hem üretici hem tüketici açısından sürdürülebilirliği zedeliyor. Üretici emeğinin karşılığını alamazken, vatandaş mutfağına koyduğu her kilo patates için çok daha fazla bedel ödüyor.
Uzmanlardan Çözüm Önerileri
Uzmanlar, üretici ile tüketici arasındaki zincirin kısaltılması, doğrudan satış kanallarının artırılması ve kooperatiflerin güçlendirilmesi gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, girdi maliyetlerini düşürecek desteklerin ve soğuk hava deposu yatırımlarının yaygınlaştırılması gerektiği belirtiliyor. (TZOB)
