Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü öğrencileri Defne Aydın, Samet Kaynar ve Ümran Akbulut’un, Halkla İlişkiler Kampanyası dersi kapsamında gerçekleştirdiği bu röportaj; Uşak’ta engelli bireylerin yaşam mücadelesine öncülük eden iki önemli isimle 08.05.2025 ve 15.05.2025 tarihlerinde bir araya geldi: Türkiye Sakatlar Derneği Uşak Şubesi Başkanı Salih Küçük ve Altı Nokta Körler Derneği Uşak Şubesi Başkanı Serkan Çiğdem.
“Erişilebilirlik Lüks Değil, Temel Haktır”
1970 doğumlu Salih Küçük, üç yaşında geçirdiği çocuk felcinin ardından hayatını engelli bireylere yardım etmeye adadı. 1991 yılından bu yana Türkiye Sakatlar Derneği Uşak Şubesi Başkanlığı görevini yürüten Küçük, karşılaştıkları eksikliklere dikkat çekiyor. “Bir resmi kuruma asansör yaptırmak için büyük çaba harcamamız gerekiyor. Hatta bir okulda, zihinsel engeli bulunmayan fakat tekerlekli sandalye kullanan bir bireyin, rampa olmadığı için okula gidememesi gibi üzücü durumlarla karşılaştık.” diyerek üzüntüsünü paylaşıyor.
Küçük ayrıca, gönüllü ustaların desteğiyle kurdukları atölyede, manuel ve akülü tekerlekli sandalyeleri ücret almadan tamir ettiklerini ve dernek üyelerine yüz terapisi uyguladıklarını belirtiyor. Dernek, E-KPSS’ye hazırlık kurslarından Avrupa Birliği projelerine kadar geniş bir yelpazede faaliyet gösteriyor. "Bireyler, aldıkları puanlara göre kamu kurumlarına atanabiliyorlar. Üniversite mezunlarının ataması daha kolay oluyor.” diyerek bu alandaki iş imkanlarına dikkat çekiyor.
“Görme Engelliler Engellenmek İstemiyor”
1982 doğumlu Serkan Çiğdem ise 2009 yılından bu yana Altı Nokta Körler Derneği Uşak Şubesi Başkanlığı görevini yürütüyor. Aynı zamanda Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni olan Çiğdem, görme engellilerin eğitimden sanata, teknolojiden sosyal hayata her alanda bağımsız yaşayabilmelerini savunuyor.
Çiğdem, teknolojinin katkısıyla ekran okuyucular sayesinde artık görme engelli bireylerin bilgisayar ve telefon kullanımında büyük bir kolaylığa ulaştığını söylüyor. “Görme engelliler, ekran okuyucu vasıtasıyla çok rahat bilgisayar kullanabilir. Sizin yaptığınız her işlemi yapabilir, kitaplarını okuyabilir.” diyor ve şöyle ekliyor: “Yani sizlerin kullanmış olduğu bütün özellikleri kullanabilirler. Hatta görme engelli birçok yazılımcı da var. Onlar da bu alanda birçok çalışma yapıyor.”
Salih Küçük toplu taşımada erişilebilirlik hakkında:
”Toplu taşımada ortopedik engelli bireyler için her hatta ya bir araç vardır ya da hiç yoktur. Örneğin, öğrenci olan bir engelli birey, sadece o saatte gelen uygun aracı beklemek zorunda kalıyor. Maalesef, diğer toplu taşıma araçlarını kullanamıyor çünkü bu araçlar engellilere uygun değil. Üniversiteye ya da başka okullara giden bireyler için bu durum ciddi bir engel teşkil ediyor.” diyerek bir sorunu ele alıyor.
Serkan Çiğdem ise vatandaşlarla sorun yaşadığı konu hakkında net konuşuyor:
“Caddelerde ve kaldırımlarda görme engelliler için yapılan sarı çizgilerin üzerine motor, masa veya sandalye konulması bu erişimi engelliyor. Aynı şekilde, ortopedik engelli bireyler için kaldırım iniş-çıkışlarına yapılan düzenlemeler de araç parkları nedeniyle erişimi engelliyor. Ayrıca, sesli trafik ışıkları yaptırdık fakat bu kez de çevredeki esnaf "sesten rahatsız oluyoruz" diyerek bu cihazları bantla kapatıyor. Bu bantlar ses çıkmasını engellediği için, görme engelliler ışığın kırmızı mı yeşil mi olduğunu anlayamıyor.”
Gençlere Çağrı: Empati Kur, Sessiz Kalma
Her iki başkan da gençlerden büyük beklenti içinde. Salih Küçük, “Gençlerden en büyük isteğimiz, empati kurmalarını tavsiye ediyoruz ve sivil toplum örgütlerinin neler yaptığını görmek için ziyaret etmelerini tavsiye ediyoruz.” derken; Serkan Çiğdem ise gençlerin duyarlılığına inandığını ama yetişkin bireylerin empati yoksunluğu gösterdiğini söylüyor:
“Zaten aileler, çocukları yanlış yönlendiriyor. Çocuklar kabulleniyor, onlarda bir problem yok. Bence orta yaş ve yetişkinlerde problem var.” diyor ve şöyle ekliyor: “Gençler, bazı konularda toplumdaki yanlış hareket edenleri uyarırlarsa daha iyi olur. Biz birçok şeye daha hızlı ulaşırız.”
Uşak’ta hem görme hem de ortopedik engelli bireylerin yaşam kalitesini artırmaya yönelik çalışan bu iki dernek, devlet desteği olmadan, yerel halkın bağışları ve gönüllülük esasına dayalı projelerle büyük farklar yaratıyor. Uşaklıların, bu çabaların farkında olması ve destek vermesi gerektiğini vurgulayan iki başkan da şehrin geleceği için umutlu.