Ancak sıcaklık, nem oranının artışı ve güneşin etkisi; özellikle kronik hastalığı olan bireyler için ekstra dikkat gerektiren bir dönemdir. Vücudun sıvı dengesi, tansiyon, metabolizma ve bağışıklık sisteminin tepkileri sıcak havalarda değişebilir. Bu nedenle yazı sağlıklı ve güvenli geçirmek için hastalıklara özel bazı önerilere kulak vermekte fayda var.
Güven Çayyolu Tıp Merkezi İç Hastalıkları Bölümü'nden Doç. Dr. Irmak Sayın Alan, kronik hastalığı olan kişiler için yaz mevsimine özel sağlık önerilerinde bulundu.
Yaz Aylarında Kronik Hastalıklarla Başa Çıkmanın Yolları
Yüksek sıcaklık, damar genişlemesine ve buna bağlı olarak ani tansiyon düşüşlerine ya da dengesizliklere yol açabilir. Bu durum baş dönmesi, bayılma hissi ya da baş ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Bol su için: Dehidrasyon tansiyonu etkileyebilir. Günde en az 2-2,5 litre su tüketmeye özen gösterin.
Tuz tüketimini sınırlandırın: Özellikle turşu, salamura, işlenmiş paketli gıdalardan uzak durun.
Öğle saatlerinde dışarı çıkmayın: Güneşin en dik geldiği 11.00–16.00 saatleri arasında dış ortamdan kaçının.
Diyabet Hastalarına Yaz Uyarısı
Sıcak havalarda vücut sıvı kaybı yaşar; bu durum kan şekeri üzerinde doğrudan etkilidir. Aynı zamanda insülin gibi ilaçların saklama koşullarına dikkat edilmemesi de ciddi sorunlara yol açabilir.
Glukometrenizi yanınızda taşıyın: Ani düşüş ya da yükselmeleri takip edebilmek için düzenli ölçüm yapın.
Yaz lezzetlerini ölçülü tüketin: Soğuk meyveler, dondurma gibi karbonhidrat içeren besinleri porsiyon kontrolüyle tüketin.
Susamayı beklemeyin: Düzenli aralıklarla su için. Terleme ile kaybedilen sıvı, kan şekeri kontrolünü zorlaştırabilir.
Böbrek Yetmezliği Hastalarına Yaz Uyarısı
Böbrek yetmezliği olan bireylerde sıvı dengesi hayati önem taşır. Yaz aylarında sıvı ihtiyacı artsa da fazla sıvı alımı ödem ve tansiyon sorunlarına neden olabilir.
Sıvı tüketimini doktorunuza danışarak belirleyin.
Potasyum içeriği yüksek meyvelere dikkat: Muz, kayısı, kavun gibi meyveler kısıtlı tüketilmelidir.
İdrar miktarınızı gözlemleyin: Halsizlik, kas krampları veya ödem durumunda mutlaka hekime başvurun.
Tiroid Hastalarına Yaz Uyarısı
Tiroid hormonları vücudun enerji dengesini düzenler. Yazın etkisiyle hipotiroidi hastalarında daha fazla yorgunluk, hipertiroidide ise çarpıntı, sinirlilik gibi şikayetler artabilir.
Güneşe uzun süre maruz kalmayın: Aşırı sıcak, kalp atım hızınızı etkileyebilir.
İyot tüketimini doktor kontrolünde yapın: Deniz ürünleri, iyotlu tuz gibi besinler bazı hastalarda önerilmez.
İlaçlarınızı aynı saatte ve düzenli almaya özen gösterin.
Obezite ile Mücadele Edenlere Yaz Uyarısı
Sıcak havalarda vücut ısısı daha çabuk yükselir ve fazla kilolarla birlikte bu durum nefes darlığı, halsizlik ve tansiyon sorunlarına yol açabilir.
Egzersizi serin saatlere bırakın: Sabah erken saatlerde ya da akşam serinliğinde hafif yürüyüşler yapın.
Şekerli ve gazlı içeceklerden uzak durun: Bunlar hem kalori hem de sıvı kaybını artırabilir.
Yüksek lifli, su içeriği fazla besinleri tercih edin: Salatalık, marul, karpuz gibi serinletici ve hafif besinler metabolizmanızı destekler.
Karaciğer Yağlanması Olanlara Yaz Uyarısı
Karaciğer yağlanması olan bireylerde ağır yemekler, alkol ve aşırı yağlı besinler karaciğeri daha da yorabilir. Yaz aylarında yapılan mangallar, fast food tüketimi ya da alkollü içecekler bu hastalar için ciddi risk oluşturur.
Kızartma ve yağlı yiyeceklerden kaçının: Sindirimi zor olan besinler karaciğeri zorlayabilir.
Hafif, sebze ağırlıklı öğünler tercih edin.
Alkolü tamamen bırakın: Yaz akşamlarında sosyal ortamlarda ikram edilse bile karaciğer sağlığınızı ön planda tutun. (Kaynak: Doç. Dr. Irmak Sayın Alan)