Bu da her gün yaklaşık 450 kişinin yeni bir kanser teşhisi aldığı anlamına geliyor. Uzmanlara göre bu artış, hem yaşam tarzı faktörlerinden hem de çevresel etkilerden kaynaklanıyor.
En Sık Görülen Kanser Türleri
Kanser türleri, cinsiyet ve yaş gruplarına göre farklılık gösterebiliyor. Türkiye’de yapılan son analizlere göre:
- Erkeklerde en sık görülen kanserler: Akciğer, prostat ve kolorektal (kalın bağırsak) kanserler
- Kadınlarda en yaygın olanlar: Meme, tiroid ve rahim ağzı (serviks) kanseri
Meme kanseri, kadınlarda en sık rastlanan kanser türü olurken, akciğer kanseri hâlâ erkeklerde en çok ölüme neden olan kanser türü olarak öne çıkıyor.
Kanserin Artış Nedenleri Neler?
Kanser vakalarındaki artışta birçok risk faktörü etkili rol oynuyor. Uzmanların yaptığı açıklamalara göre en belirgin nedenler şunlardır:
- Tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı: Sigara, başta akciğer olmak üzere birçok kanser türünün en önemli tetikleyicisi olarak görülüyor.
- Hareketsiz yaşam ve obezite: Fiziksel aktivite eksikliği, hem hormon dengesini bozuyor hem de vücut direncini düşürüyor.
- Sağlıksız ve düzensiz beslenme: Fast food tüketimi, işlenmiş et ürünleri ve lif açısından yetersiz beslenme kanser riskini ciddi şekilde artırıyor.
- Alkol tüketimi: Karaciğer, pankreas ve yemek borusu kanseri gibi birçok kanser türüyle doğrudan ilişkili.
- Çevresel faktörler ve hava kirliliği: Özellikle büyük şehirlerde hava kalitesinin düşük olması, solunum yolları kanserlerini tetikliyor.
Erken Teşhis Yaşam Kurtarır
Kanserden korunmak kadar, erken teşhis de hayati önem taşıyor. Sağlık Bakanlığı, kanserle mücadele kapsamında ülke genelinde ücretsiz tarama hizmetleri sunuyor. Kadınlar için meme kanseri ve rahim ağzı kanseri, hem erkekler hem de kadınlar için ise kalın bağırsak kanseri taramaları birçok ildeki sağlık merkezlerinde düzenli olarak yapılıyor.
Erken teşhis sayesinde, kanser hastalarının tedaviye yanıt verme oranı ciddi şekilde artıyor ve hastalığın ilerlemesi büyük ölçüde durdurulabiliyor. Ancak toplumda hâlâ tarama programlarına katılım oranı istenilen düzeye ulaşabilmiş değil.
Kanserden Korunmanın 5 Temel Yolu
-
Sigarayı bırakın: Akciğer kanserine yakalanma riskini %80’e kadar azaltabilirsiniz.
-
Sağlıklı ve dengeli beslenin: Sebze, meyve ve tam tahıllar bakımından zengin bir diyet uygulayın.
- Düzenli egzersiz yapın: Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta fiziksel aktivite önerilmektedir.
- Alkol tüketimini sınırlayın: Alkol, özellikle ağız, karaciğer ve meme kanseri ile ilişkilidir.
- Düzenli sağlık kontrolleri yaptırın: Yılda en az bir kez doktor kontrolüne gidin ve yaşınıza uygun tarama testlerini yaptırın.
Toplum Sağlığı İçin Önlem Şart
Her yıl 163 bin kişiye kanser tanısı konulması, Türkiye’nin kanserle mücadelede daha proaktif adımlar atmasını gerektiriyor. Hem bireylerin yaşam tarzında değişiklik yapması hem de devletin önleyici sağlık hizmetlerini yaygınlaştırması büyük önem taşıyor. Erken teşhis, sağlıklı yaşam alışkanlıkları ve bilinçli toplum yapısı sayesinde bu istatistiklerin önüne geçmek mümkün olabilir.